Stożek rogówki – pierwsze objawy, diagnoza i leczenie

Stożek rogówki (keratoconus) jest schorzeniem, które prowadzi do zmiany kształtu rogówki z naturalnie kulistego na stożkowaty. W rezultacie zwiększającego się astygmatyzmu Pacjent widzi dużo gorzej. Jakie są objawy stożka rogówki? Niektórzy chorzy skarżą się na „efekt halo”, czyli rozmycie ostrości obrazów w pobliżu źródeł światła, mnogie widzenie czy nadwrażliwość na światło. W zaawansowanym stadium choroby jedyną deską ratunku jest przeszczep rogówki. U osób w lepszym stanie zwykle przeprowadzamy mało inwazyjny zabieg Cross-linking (CXL), który miejscowym podaniu do rogówki ryboflawiny.

Sprawdź, jak wygląda diagnozowanie i leczenie niezapalnego schorzenia rogówki. Dowiedz się, czy jesteś w grupie ryzyka rozwoju stożka rogówki!

Stożek rogówki –  częstotliwość występowania i czynniki ryzyka

Częstość występowania stożka rogówki określana jest jako 50 – 230 przypadków na 100 000 osób (jest to 0,5-0,23% populacji). Zastanawiasz się, kto jest  szczególnie narażony na rozwój stożka rogówki? Do czynników ryzyka zalicza się m.in.:

• zespół Downa,
• zespół Alposta,
• zespół Marfana i Ehlersa-Danlosa,
• wrodzone wady układu wzrokowego,
• atopowe zapalenie skóry powiek,
• alergiczne choroby oczu,
• pocieranie oczu,
• występowanie stożka rogówki w rodzinie.

Prawdopodobieństwo wystąpienia stożka rogówki jest większe u Pacjentów płci męskiej, niż u kobiet.

Przyczyny stożka rogówki

Zdrowa rogówka, w kształcie charakterystycznej kuli, stanowi osłonę gałki ocznej. Stożek rogówki jest zwyrodnieniem, które sprawia, że jej środek staje się cieńszy (włókna kolagenowe rogówki ulegają ścieńczeniu). Procesy chorobowe na ogół obejmują oboje oczu, rozwijają się niesymetrycznie (tzn. w jednym oku jest bardziej zaawansowany niż w drugim) i powoli.

Warto dodać, że jest to choroba wieloczynnikowa, o trudnym do przewidzenia przebiegu. Rozwój schorzenia powoduje, że rogówka staje się coraz cieńsza, a jej kształt bardziej nieregularny. Tak więc progresja stożka rogówki Pacjenta polega na postępującym ścieńczeniu i uwypukleniu rogówki. Z czasem może ona pokrywać się bliznami. 

Utrata prawidłowego kształtu rogówki sprawia, że Pacjenci mają problemy z dobraniem okularów korekcyjnych. Jak pokazuje praktyka lekarska, stożek rogówki zwykle występuje w postaci izolowanej, rzadko towarzyszą mu inne choroby oczu.

Pierwsze objawy stożka rogówki. Jak widzi Pacjent ze stożkiem rogówki?

• postępujące pogarszanie się ostrości widzenia,
• nadwrażliwość na światło,
• problemy w doborze właściwych szkieł korekcyjnych lub soczewek kontaktowych,
• częsta zmiana okularów na mocniejsze,
• widzenie mnogie,
• u niektórych Pacjentów występuje nieregularny astygmatyzm,
• występuje wyraźny związek między stożkiem a pocieraniem oczu.

Pierwsze sygnały chorobowe pojawiają się na ogół już w okresie dojrzewania. Stożek rogówki to choroba, która rozwija się nierównomiernie do ukończenia przez Pacjenta 30-40 lat. Potem zwykle spowalnia, a w niektórych przypadkach się zatrzymuje. Wiedz, że na tę niezapalną chorobę rogówki częściej zapadają mężczyźni.

Jeśli zauważysz u siebie niepokojące objawy, które mogą sugerować rozwój zmian chorobowych na powierzchni rogówki, nie zwlekaj i skonsultuj się z lekarzem okulistą, zanim dojdzie do pogorszenia Twojego stanu zdrowia.

Diagnoza stożka rogówki. Jak rozpoznać stożek rogówki?

Proces diagnostyczny rozpoczyna szczegółowy wywiad lekarski. Podczas wizyty w gabinecie lekarz pyta o:

• zgłaszane przez Ciebie niepokojące objawy,
• schorzenia współistniejące,
• doznane w przeszłości urazy gałki ocznej,
• przypadki zachorowań na schorzenia oczu w rodzinie.

W celu postawienia diagnozy okulista przeprowadzi także dokładne badanie przedmiotowe. Jedną z najskuteczniejszych metod diagnostycznych na wykrycie stożka rogówki jest topografia (komputerowa keratometria) i pachymetria rogówki.

Topografia rogówki umożliwia specjaliście stworzenie mapy topograficznej przedniej i tylnej powierzchni rogówki. Dzięki temu  lekarz może ocenić stopień deformacji i stopień zaawansowania stadium stożka rogówki. Z kolei pachymetryczny pomiar grubości rogówki wykrywa jej zmniejszoną grubość w części centralnej. W naszej klinice Optegra korzystamy z bardzo precyzyjnej i nowoczesnej aparatury diagnostycznej, która pozwala wykryć początkowe nieprawidłowości, sugerujące stożek rogówki.

Pozostałe badania diagnostyczne przydatne w przypadku stożka rogówki to:

• retinoskopia,
• ocena ostrości wzroku do dali,
• pomiar krzywizny rogówki,
• badanie rogówki w lampie szczelinowej.

Jak wygląda leczenie stożka rogówki? CLX, pierścienie, przeszczep

Jakie metody leczenia stożka rogówki dają zadowalające efekty terapeutyczne? U Pacjentów na początkowym etapie choroby, gdy występują jedynie objawy astygmatyzmu, wystarczająca może okazać się okularowa korekcja stożka rogówki lub noszenie twardych soczewek kontaktowych. Metody niechirurgiczne są jedynie doraźne i nieskuteczne na dalszych etapach rozwoju schorzenia (nie hamują progresji samego stożka). 

W terapii stożka rogówki coraz częściej stosuje się nowoczesne zabiegi, takie jak np. Cross-linking, który wzmacnia rogówkę i sprawia, że staje się sztywniejsza oraz odporniejsza na uszkodzenia mechaniczne. Zabieg ten pozwala na utworzenie nowych połączeń krzyżowych pomiędzy włóknami kolagenu, dzięki miejscowemu podaniu ryboflawiny i naświetlaniu rogówki za pomocą promieniowania UVA. CLX można łączyć też z pierścieniami śródrogówkowymi, które  zmniejszają nieregularności rogówki (stożek staje się nieco spłaszczony). Cross-linking jest rekomendowany dla Pacjentów w 1 lub 2 stadium zaawansowania zgodnie z klasyfikacją Amslera i Krumeicha.

Jak podkreślają lekarze okuliści, 25% Pacjentów ze stożkiem wymaga przeszczepienia rogówki. Zabieg te jest przeprowadzany, gdy doszło do znacznego pogorszenia widzenia u chorego. Jednak zabieg sieciowania włókien kolagenowych (CLX) doprowadził w ostatnich latach do znacznego obniżenia liczby przeszczepów rogówki spowodowanych stożkiem.

Leczenie stożka rogówki przeprowadzamy w miastach: Kraków, Szczecin, Poznań, Katowice, Warszawa i Wrocław. Zapraszamy na wizytę okulistyczną!

Źródła:

przegladokulistyczny.pl/cross-linking

https://bipold.aotm.gov.pl/assets/files/zlecenia_mz/2018/005/RPT/OT.4320.2.2018_X-linking.pdf

FAQ