Zapalenie nerwu wzrokowego – pierwsze objawy, które powinny zaniepokoić

9 kwietnia 2025

Zapalenie nerwu wzrokowego to poważne schorzenie okulistyczne, które niesie ze sobą ryzyko całkowitej utraty wzroku. Biorąc pod uwagę lokalizację, wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia (wewnątrzgałkowe i pozagałkowe). Jednym z typowych objawów stanu zapalnego jest ból gałki ocznej przy poruszaniu, który obniża jakość funkcjonowania Pacjenta. Wielu chorych skarży się też na pogorszenie ostrości widzenia oraz błyski. Sprawdź, jakie są pozostałe objawy zapalenia nerwu wzrokowego. Dowiedz się, jakie symptomy powinny skłonić Cię do szybkiej konsultacji z lekarzem okulistą.

Zapalenie nerwu wzrokowego – objawy, które wymagają konsultacji z lekarzem

Nerw wzrokowy (z łac. nervus opticus) ma za zadanie przesyłać bodźce wzrokowe z oka do mózgu (a dokładnie kory wzrokowej). O rozwoju zapalenia nerwu wzrokowego mogą świadczyć objawy takie, jak m.in.:

• pogorszenie ostrości widzenia (symptom ten może być też skutkiem przewlekłego stresu. Kliknij tutaj i poznaj więcej powiązań między stresem a wzrokiem),
• zaburzenia widzenia barw,
• ból oka (nasilający się przy ruchach gałki ocznej),

Typowym symptomem zapalenia nerwu wzrokowego jest także utrata wzroku w chorym oku (w zależności od danego przypadku, stopień utraty widzenia może być różny). Wiedz, że innym objawem toczącego się stanu zapalnego mogą być ubytki w polu widzenia oraz utrata widzenia głębi kolorów. Jak pokazuje praktyka lekarska, chorzy często zgłaszają, że widziane barwy są wyblakłe, mniej intensywne, niż wcześniej. Niektórzy doświadczają również błysków podczas ruchów gałek ocznych. Jeżeli zaobserwujesz u siebie tego typu symptomy, niezwłocznie umów się na konsultację okulistyczną. Wczesne rozpoznanie pozwoli na szybkie rozpoczęcie leczenia zapalenia nerwu wzrokowego i zahamowanie rozwoju choroby. 

Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego

Ta postać zapalenia nerwu wzrokowego to jedna z postaci zapalenia nerwu wzrokowego (nazywana jest także neuropatią demielinizacyjną). To jedno z najczęściej występujących schorzeń nerwu wzrokowego u Pacjentów między 15. a 45. r. ż. Zastanawiasz się, co powoduje rozwój zapalenia pozagałkowego? Zazwyczaj czynnikiem sprawczym choroby jest proces demielinizacyjny (zapalenie może być objawem stwardnienia rozsianego, sclerosis multiplex – SM lub innych chorób demielinizacyjnych,  jak np. choroba Devika, choroba Schildera). Jednak miej świadomość, że źródłem zapalenia mogą być też inne schorzenia, jak np.: 

• sarkoidoza (choroba Besniera-Boecka-Schaumanna), 
• zakażenia, 
• odczyny poinfekcyjne,
• choroby autoimmunologiczne.

Wewnątrzgałkowe zapalenie nerwu wzrokowego

W przypadku tego typu zapalenia nerwu wzrokowego proces zapalny rozwija się w obrębie tarczy nerwu wzrokowego. Czynnikiem sprawczym są tutaj głównie wirusowe choroby zakaźne (np. ospa wietrzna, odra, świnka, różyczka, mononukleoza zakaźna) lub być powikłaniem po szczepieniach ochronnych.  Do zapalenia w tym odcinku nerwu wzrokowego może dojść także w przebiegu:

• zapalenia zatok obocznych nosa,
• boreliozy,
• kiły,
• toksoplazmozy,
• choroby kociego pazura.

Wiedz, że zapalenie wewnątrzgałkowe najczęściej rozwija się u dzieci i młodzieży. Rokowania przy patologicznych zmianach w obrębie tarczy nerwu wzrokowego są dobre i w niektórych przypadkach schorzenie cofa się samoistnie.

Skutki zapalenia nerwu wzrokowego – jednym z nich neuropatia wzrokowa

Nerw wzrokowy składa się z czterech odcinków. Jeśli którykolwiek z odcinków ulegnie uszkodzeniu (z przyczyn patologicznych), lekarz okulista może zdiagnozować u Ciebie neuropatię nerwu wzrokowego. Czynnikiem sprawczym uszkodzenia (neuropatii) nerwu wzrokowego może być m.in.:

• przebyty uraz gałki ocznej,
• infekcje o podłożu wirusowym lub bakteryjnym,
• procesy zapalne,
• ucisk na nerw wzrokowy (np. przez rozwijającego się guza),
• niedobór witaminy B12,
• toksyny
• niewyrównane nadciśnienie tętnicze, 
• cukrzyca, 
• choroby nowotworowe,
• choroba niedokrwienna serca,
• alkoholizm,
• nadmierna krzepliwość krwi.

Zapalenie nerwu wzrokowego – diagnostyka i leczenie

Jak zdiagnozować zapalenie nerwu wzrokowego? Zwykle w pełni wystarczające jest podstawowe badanie okulistyczne, np. badanie dna oka, czy badanie pola widzenia. Jednak, aby zweryfikować ryzyko rozwoju stwardnienia rozsianego, często lekarz zleca też wykonanie rezonansu magnetycznego, badanie płynu mózgowo-rdzeniowego i badania elektrofizjologicznego (VEP, PERG rejestruje zmianę prądów czynnościowych powstających w gałce ocznej, mięśni oka i okolicy wzrokowej kory mózgowej).

Leczenie zapalenia nerwu wzrokowego zależy od przyczyny, terapia często polega na współpracy lekarzy kilku specjalizacji. W przypadku ostrej fazy pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego zwykle Pacjent otrzymuje (dożylnie) duże dawki kortykosteroidów podawanych. Następnie lekarz może zastosować farmakoterapię doustną (sterydy).

Jak postępować w razie wystąpienia objawów zapalenia nerwu wzrokowego?

Pamiętaj, że zapalenie nerwu wzrokowego wymaga pilnej diagnostyki i wdrożenia natychmiastowego leczenia. Nieleczony proces zapalny może skutkować zanikiem nerwu wzrokowego, tj. nieodwracalnym osłabieniem lub utratą wzroku.

FAQ

Źródła:

[08.02.2205 r.] https://www.pennmedicine.org/for-patients-and-visitors/patient-information/conditions-treated-a-to-z/optic-neuritis

[08.02.2205 r.] https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/neurookulistykaizez/74066,neuropatia-toksyczna-nerwu-wzrokowego