Zaćma podtorebkowa tylna – przyczyny, objawy, leczenie

27 grudnia 2024

Zaćma należy do jednych z najczęściej diagnozowanych chorób oczu. Nieleczona prowadzi do utraty wzroku. Schorzenie to dzieli się na kilka typów pod względem przyczyn powstawania, a także lokalizacji zmian w obrębie siatkówki oka. Jeśli zmętnienie dotyczy jej centralnej części, jest to tzw. zaćma podtorebkowa tylna. Ten rodzaj przypadłości zwykle daje wyraźne objawy, a dzięki temu również diagnoza bywa szybko stawiana i można podjąć odpowiednie kroki w kierunku leczenia. Dowiedz się więcej na ten temat!

Różne rodzaje zaćmy – czym jest zaćma podtorebkowa tylna?

Zaćma, inaczej katarakta, to choroba polegająca na zmętnieniu soczewki oka. Element ten odpowiada za skupianie i przekształcanie promieni świetlnych padających na siatkówkę. Jeśli traci transparentność, dochodzi do zaburzenia ostrości widzenia.

Istnieje kilka rodzajów zaćmy. Zmiany mogą dotyczyć różnych części soczewki. W przypadku zaćmy podtorebkowej tylnej zmętnienie występuje pod tylną torebką i najczęściej dotyczy centralnej osi widzenia, podobnie jak przy zaćmie jądrowej, jednak od innej strony gałki ocznej. Z kolei w przypadku zaćmy korowej zmiany obejmują obwód soczewki.

Jakie objawy powoduje zmętnienie soczewki w tylnej części?

Zaćmę podtorebkową tylną najczęściej wyróżnia agresywny postęp zmian. U chorych zwykle dochodzi do intensywnego i znacznego pogorszenia ostrości widzenia, prowadzącej nawet do utraty wzroku. Początkowo obraz zaczyna być niewyraźny i zamglony. Problemem staje się głównie widzenie z bliży, utrudniające czytanie i pisanie. Wzrok jest też nadwrażliwy na jasne światło, które zaburza widzenie przedmiotów oddalonych. Niekiedy występuje tzw. efekt halo, czyli dostrzeganie okręgów (aureoli) wokół źródła światła. Wśród typowych objawów zaćmy podtorebkowej tylnej można wymienić również podwójne widzenie w jednym oku czy problemy w odróżnieniu podobnych odcieni kolorów.

Jakie są główne przyczyny zaćmy podtorebkowej tylnej?

Rodzaje tego schorzenia można podzielić również na podstawie przyczyn i okresu jej rozwoju. Wyróżnia się zaćmę wrodzoną (występującą już od momentu narodzin), a także wtórne, będące następstwem innych schorzeń. Przypadłością predysponującą do pogorszenia widzenia jest m.in. cukrzyca, w przebiegu której wahania stężenia glukozy uszkadzają strukturę soczewki oka oraz atopowe zapalenie skóry. Pogorszenie wzroku często ma związek także z naturalnymi procesami starzenia się organizmu. Zaćma starcza jest najczęściej spotykanym typem tej przypadłości. Ponadto do rozwoju zaćmy przyczyniają się urazy w obrębie gałki ocznej (zaćma pourazowa).

Wymienia się też wiele innych czynników, które mogą zwiększać ryzyko zaćmy. Są to głównie przebyte stany zapalne oczu, długotrwałe narażenie na promieniowanie ultrafioletowe i jonizujące, krótkowzroczność, palenie papierosów i nadużywanie alkoholu czy stosowanie niektórych leków (zwłaszcza sterydowych).

Na czym polega operacja zaćmy i okres rekonwalescencji?

Diagnoza zaćmy podtorebkowej tylnej opiera się na szeregu całkowicie nieinwazyjnych badań. Im wcześniej rozpozna się to schorzenie, tym szybciej Pacjent może poddać się postępowaniu, którego celem jest przywrócenie ostrości wzroku. Obecnie jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy podtorebkowej tylnej ( i każdej innej), jest zabieg z zakresu chirurgii okulistycznej. Operacja usunięcia zaćmy polega na drobnym nacięciu rogówki  i usunięciu zmętniałej soczewki. Jest ona rozbijania  energią ultradźwiękową, co określa się jako fakoemulsyfikację. W dalszym etapie operacji chirurg okulista wprowadza sztuczną soczewkę, która doskonale odzwierciedla funkcje naturalnej, w pełni przeziernej. Otwór jest tak niewielki (ok. 1,5 mm), że nie ma potrzeby zakładania szwów. Obecnie procedura taka przeprowadzana jest w znieczuleniu miejscowym, trwa zwykle ok. 20 minut i nie wymaga pozostawania w Klinice.

W pierwszej dobie operowane oko jest zasłonięte opatrunkiem, które chroni przez zakażeniem. W tym czasie nie można brać długich kąpieli, pochylać głowy i przesilać się fizycznie. Zalecany jest odpoczynek. Po operacji zaćmy trzeba też stosować krople do oczu wskazane przez lekarza. W późniejszym okresie rekonwalescencji (ok. 4 tygodnie) Pacjent w dalszym ciągu powinien prowadzić oszczędzający tryb życia. Po całkowitym wygojeniu rogówki i adaptacji nowej soczewki jakość widzenia ulega zdecydowanej poprawie, co przekłada się także na wyższą jakość życia Pacjenta.

FAQ

Tylna zaćma podtorebkowa to rodzaj schorzenia, w przebiegu której zmętnieniu ulega tylna część soczewki. Choroba rozwija się szybko, prowadząc do pogorszenia widzenia. Obraz staje się niewyraźny, zamglony, niekiedy podwójny. Pacjent może zauważyć również okręgi w polu widzenia i blaknięcie kolorów.

Jedyną metodą leczenia zaćmy jest zabieg chirurgiczny. Polega on na rozbiciu zmętniałej soczewki (fakoemulsyfikacja zaćmy) i zastąpieniu jej sztuczną, która zrasta się z tkankami i doskonale pełni swoje funkcje.

Widzenie po operacji zaćmy ulega poprawie stopniowo, w ciągu kilku tygodni. Co więcej, możliwe jest wszczepienie sztucznej soczewki, która jednocześnie wyeliminuje wcześniej występujące wady wzroku. Oznacza to, że Pacjent może widzieć lepiej, niż przed rozwojem zaćmy i operacją.

.

Źródła:

  1. https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysoczewki/73341,zacma
  2. https://ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2010/01-2010/048-054.pdf
  3. https://www.researchgate.net/profile/Agnieszka-Nowosielska/publication/331393362_Vitrectomy_for_macular_lesions_in_eyes_with_retinitis_pigmentosa/links/5f526359a6fdcc9879caed6e/Vitrectomy-for-macular-lesions-in-eyes-with-retinitis-pigmentosa.pdf
więcej

Zaćma – w jakim wieku najczęściej się pojawia i czy młodzi ludzie mogą chorować na zaćmę?

13 kwietnia 2025
Zaćma to choroba oczu, która prowadzi do częściowego lub całkowitego zmętnienia soczewki oka, w związku z czym Twój wzrok...
więcej

Tarcza zastoinowa, czyli obrzęk tarczy nerwu wzrokowego – przyczyny, objawy i sposoby leczenia

13 kwietnia 2025
Tarcza zastoinowa (z łac. oedema papillae nervi optici), czyli obrzęk tarczy nerwu wzrokowego jest objawem neurologicznym zwiększonego ciśnienia płynu...
więcej

Zapalenie nerwu wzrokowego – pierwsze objawy, które powinny zaniepokoić

9 kwietnia 2025
Zapalenie nerwu wzrokowego to poważne schorzenie okulistyczne, które niesie ze sobą ryzyko całkowitej utraty wzroku. Biorąc pod uwagę lokalizację,...
więcej

Stres a wzrok – czy silny stres może wpływać na wzrok?

9 kwietnia 2025
Stres jest naturalną reakcją organizmu. Hormonu stresu tj. kortyzol zwiększa stężenie glukozy we w krwi, przygotowując organizm do „walki”....
więcej

Zaćma cukrzycowa – jak cukrzyca niszczy wzrok? Pierwsze objawy

8 kwietnia 2025
Zaćma cukrzycowa to choroba będąca powikłaniem ocznym cukrzycy. Schorzenie to powoduje częściowe lub całkowite zmętnienie soczewki, w związku z...