Migrena oczna — przyczyny, objawy, leczenie, zapobieganie

Migrena oczna, nazywana również migreną z aurą, to jedna z wielu odmian migreny, charakteryzująca się występowaniem zaburzeń wzrokowych przed lub w trakcie bólu głowy. Choroba dotyczy około 20% pacjentów z migreną i jest częściej diagnozowana u kobiet niż mężczyzn.

Objawy migreny ocznej mogą różnić się między pacjentami, ale zazwyczaj mogą powodować zanikanie części pola widzenia, a czasami podwójne widzenie. Chociaż może budzić niepokój, to migrena oczna zazwyczaj nie powoduje trwałych zmian w oczach ani innych, poważnych powikłań. Czym jest migreny z aurą? Poznaj przyczyny występowania, najczęstsze objawy i dostępne sposoby leczenia migreny.

Migreny z aurą wzrokową – czym charakteryzują się takie bóle głowy?

Migreny z aurą wzrokową, zwane również migrenami ocznymi lub wzrokowymi, to bardzo silne, nagłe bóle głowy, które zwykle są poprzedzone pojawieniem się różnych zaburzeń wzrokowych. Mogą to być m.in. mrożenie lub migotanie świateł, zanikanie części pola widzenia, kłopoty z ostrością obrazu, podwójne widzenie czy zmiany w wielkości widzianych przedmiotów. Te objawy, w różnym nasileniu, zwykle pojawiają się do godziny przed bólem głowy i mogą występować pojedynczo lub jednocześnie.

Większa częstotliwość migrenowych bólów głowy spotyka częściej kobiety niż mężczyzn. Chociaż dokładne przyczyny pojawienia się bólu nie są w pełni zrozumiałe, wiadomo, że wiążą się z niewłaściwą regulacją naczyń krwionośnych w mózgu, co prowadzi do zmian w przepływie krwi i nerwowej regulacji bólu.

Migreny z aurą mogą być bardzo nieprzyjemne i ograniczające, ale zazwyczaj nie powodują trwałych zmian w oczach ani innych, poważnych powikłań zdrowotnych. Jeśli jednak są nawracające, zawsze zaleca się skonsultować z lekarzem w celu zdiagnozowania i leczenia, a także wykluczenia innych towarzyszących im chorób oczu lub objawów neurologicznych.

Czym różni się napad migreny z aurą wzrokową od ataku migreny ocznej?

Migrena oczna to zespół zaburzeń neurologicznych, towarzyszących napadowym bólom głowy. Można spotkać się z jej różnymi definicjami – migrena oczna (siatkówkowa) z założenia odnosi się do jednostronnych zaburzeń widzenia, natomiast taką samą nazwą określa się migrenę z aurą, dotykającą obojga oczu. Obie rodzaje migreny wiążą się z występowaniem charakterystycznych objawów zaburzeń widzenia.

Okulistyczne i neurologiczne objawy migreny ocznej i migreny z aurą 

Zarówno objawy migreny ocznej siatkówkowej, jak i z aurą mogą być bardzo nieprzyjemne i poważnie wpłynąć na codzienne funkcjonowanie. Pierwszym kluczowym objawem migreny ocznej są zaburzenia narządu wzroku poprzedzające napad migreny. Mogą to być m.in. migoczące światła, mroczki, światłowstręt, drgania obrazu czy omamy wzrokowe. Zdarza się, że pacjent doświadcza chwilowego zaniku widzenia w jednym oku lub widzi podwójnie bądź nieostro. Objawy aury zwykle trwają od kilkunastu minut do godziny.

Zaburzenia widzenia i aura migrenowa zapowiadają pojawienie się ataku silnego bólu głowy. Najczęściej rozpoczyna się za dnia i nasila w trakcie ruchu lub codziennej aktywności. Migrena zwykle dotyczy tylko jednej strony głowy w okolicy skroni, czoła lub oczu. W miarę wzrostu jego natężenia stopniowo obejmuje całą głowę. Atak bólowy utrzymuje się przez 4–72 godziny.

Poza bólem i zaburzeniami okulistycznymi inne objawy migreny z aurą wzrokową, odczuwalne na kilka minut od pojawienia się bólu, to:

• nudności i wymioty,
• nadwrażliwość na światło i dźwięk,
• zawroty głowy, zaburzenia mowy, równowagi i czucia,
• osłabienie lub drażliwość,
• szum w uszach,
• mrowienia kończyn, niedowład połowiczy.

U osób cierpiących z powodu migreny ocznej objawy towarzyszące mogą utrzymywać się nawet po ustąpieniu bólu migrenowego przez 24 godziny.

Przyczyny migreny ocznej. W jakich przypadkach mogą występować zaburzenia widzenia?

Choć przyczyny migreny ocznej nie są do końca poznane, istnieje kilka czynników, które mogą ją wywoływać. 

Migrenowy ból głowy, zarówno z aurą, jak i zwykły, może mieć podłoże genetyczne, a tym samym być dziedziczony od krewnych pierwszego stopnia.

Przypuszcza się, że migrena oczna może być spowodowana nagłymi zmianami ciśnienia krwi w mózgu i oczach, skurczami naczyń krwionośnych, doprowadzających krew do gałki ocznej, a w efekcie niedokrwienie jej struktur. Inne hipotezy odnoszą się do zaburzeń impulsów nerwowych w obrębie siatkówki oka.

Migrenę z aurą mogą potęgować czynniki wewnętrzne, takie jak przewlekły stres, zmęczenie, zwiększone napięcie mięśni szyi, nieprawidłowa dieta, zbyt mała ilość snu czy zmiany hormonalne, oddziałujące na stężenie serotoniny w organizmie. Uważa się, że niedobór serotoniny lub zaburzenia jej funkcjonowania mogą pośrednio przyczyniać się do powstawania migren.

Zdarza się, że przyczyny bólu mają podłoże chorobowe, np. są związane z nowotworem, udarem, zapaleniem tętnic czy guzami układu nerwowego. Dlatego bardzo ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem i przeprowadzić szczegółową diagnostykę, która pozwoli wykluczyć inne przyczyny bólu.

Jak można sobie pomóc, gdy występuje migrena oczna?

Choć atak migreny ocznej jest trudną do wyhamowania dolegliwością i lubi pojawić się samoistnie, wyróżnia się kilka metod, które mogą nieco złagodzić jego przebieg. Najważniejsze, by bezzwłocznie przyjąć leki przepisane przez lekarza.

W zmniejszeniu dolegliwości niekiedy pomaga zastosowanie różnego rodzaju technik relaksacyjnych m.in. lekki masaż lub ucisk okolicy oka, głowy, karku i ramion, połączony z regularnym, głębokim oddechem. 

W czasie ataku migreny ocznej powinno się  zmniejszyć ekspozycję na światło. Koło ratunkowe dla osób z migreną stanowią także okłady z lodu stosowane na skroniach i czole.

Na czym polega diagnostyka w przypadku migreny ocznej?

Diagnostyka migreny ocznej polega na przeprowadzeniu dokładnego wywiadu medycznego z pacjentem i badaniach neurologicznych. Podczas wywiadu medycznego lekarz pyta m.in. o częstotliwość i nasilenie bólów głowy, objawy towarzyszące migrenie, występowanie czynników wywołujących bóle, stosowane leki lub suplementy oraz historię chorób w rodzinie.

Jeśli lekarz podejrzewa migrenę oczną, pacjent może zostać skierowany na badania dodatkowe, takie jak:

• tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI) głowy,
  
• elektroencefalografia (EEG),
  
• badania krwi,
  
• badania okulistyczne.

Metody leczenia migreny ocznej

Leczenie migreny ocznej polega przede wszystkim na przeciwdziałaniu występowania ataków i zahamowaniu dolegliwości, gdy napad się pojawi.

W terapii migreny z aurą stosuje się leki przeciwbólowe, leki przeciwwymiotne oraz leki z grupy tryptanów, które pomagają złagodzić objawy i zapobiegać kolejnym atakom. 

Poza farmakologią, w redukcji czynników wywołujących migrenę oczną, takich jak stres, napięcie mięśniowe i nerwowe czy bezsenność, pomóc może terapia behawioralna u psychoterapeuty. 

Zalecana jest także zmiana stylu życia, regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta, dbanie o regularne godziny snu i unikanie czynników wywołujących ataki, takich jak alkohol czy kofeina.

FAQ: