Katarakta – przyczyny, objawy i metody leczenia zaćmy

Katarakta (łac. cataracta), inaczej zaćma powoduje utratę przejrzystości soczewki oka. To choroba często diagnozowana przez lekarzy okulistów – wbrew pozorom nie tylko u seniorów (zaćma starcza), ale nawet u noworodków (zaćma wrodzona). Zmętnienia powstałe w soczewce utrudniają dostęp promieni światła do siatkówki, co objawia się pogorszeniem ostrości widzenia. Co sprzyja rozwojowi katarakty? Jakie są pierwsze objawy zaćmy i jakie metody leczenia pozwalają odzyskać ostrość wzroku? Sprawdź, co robić w przypadku problemów ze wzrokiem spowodowanych rozwojem zaćmy i skorzystaj z optymalnej terapii.

Katarakta – jakie są przyczyny zaćmy? Kto jest w grupie ryzyka?

Czym jest zaćma (katarakta)? Jak już wspomnieliśmy wcześniej, jest to  zmętnienie soczewki oka na skutek częściowej lub całkowitej utraty jej przejrzystości. Etiologia tej choroby oczu jest złożona. Najczęściej katarakta ma związek z postępującym procesem starzenia się soczewki, ale nie tylko. 

Czynnikiem predysponującym do rozwoju katarakty jest m.in. wiek (zwłaszcza powyżej 60.-70. roku życia). Katarakta może być również powikłaniem cukrzycy lub innych chorób ogólnoustrojowych. W grupie ryzyka są też Pacjenci z jaskrą, niedoczynnością przytarczyc i palacze. Zaćma częściej jest rozpoznawana u osób poddanych przewlekłej terapii sterydami, w przebiegu chorób autoimmunologicznych. Do zmętnienia soczewki mogą przyczynić się leki takie jak np.:

• amiodaron,
• deksametazon,
• busulfan,
• chlorpromazyna. 

Do czynników ryzyka zaliczamy również niezdrową dietę, obciążenia genetyczne, zabiegi (witrektomia) oraz urazy gałki ocznej.

Rodzaje zaćmy – starcza, wrodzona, wtórna, pourazowa

Biorąc pod uwagę przyczynę powstania katarakty, możemy wyróżnić:

• zaćmę wrodzoną – rozwija się u noworodków i małych dzieci, towarzysząc im od chwili przyjścia na świat. Nieleczona może skutkować niedowidzeniem, zezem towarzyszącym oraz oczopląsem,
• zaćmę starczą (inaczej degeneracyjna) – jest ściśle powiązana z podeszłym wiekiem Pacjenta i fizjologicznym procesem starzenia się soczewki oka. Jak podkreślają lekarze okuliści to najczęściej spotykany rodzaj zaćmy,
• zaćmę wtórną – jest powikłaniem po operacji usunięcia zaćmy,
• zaćmę pourazową – jak sama nazwa wskazuje, ta odmiana katarakty rozwija się na skutek doznanego urazu gałki ocznej (możemy wymienić tutaj m.in.: kataraktę popromienną, hutniczą, elektryczną).

Natomiast kierując się klasyfikacją według lokalizacji zmian, należy wyszczególnić:

• zaćmę jądrową (catracta nuclearis) – zmętnienie soczewki obejmuje jej jądro,
• zaćmę korową (cataracta carticalis) – zmętnienie obejmuje korę soczewki, 
• zaćmę korowo-jądrową – zmętnienie soczewki oka jest zlokalizowane w samym jej centrum,
• zaćmę podtorebkową tylną (cataracta subcapsularis posteriori) – w przypadku tego wariantu choroby zmętnienie występuje pod tylną torebką soczewki.

Jakie są objawy katarakty?

Zastanawiasz się, jak rozpoznać objawy zaćmy? Jednym z pierwszych objawów katarakty jest pogorszenie ostrości widzenia. Pacjent ma problemy z rozróżnianiem kształtów, konturów rzeczy, kolory wydają mu się wyblakłe. Często chory widzi świetliste obręcze wokół źródeł światła, a obraz wydaje się zamglony. Może pojawić się też pieczenie i łzawienie oczu, szczególnie przy czytaniu, natomiast nie występuje ból oczu. Wielu Pacjentów ma też trudności z widzeniem w nocy i cierpi z powodu nadwrażliwości na światło.

Należy podkreślić, iż objawy zależą od typu choroby. Przykładowo, w przebiegu zaćmy korowej może wystąpić diplopia, czyli podwójne widzenie, a ponadto widzenie przy słabym oświetleniu jest utrudnione. Z kolei w przypadku zaćmy tylnej podtorebkowej szybko zauważamy spadek ostrości widzenia do bliży. Zaćma jądrowa może powodować, że obraz sprawia wrażenie jakby przydymionego, warto zaznaczyć, że pogorszeniu ulega tylko ostrość widzenia do dali.

Metody leczenia – operacja zaćmy. Diagnostyka pacjentów

Przed zabiegiem usunięcia katarakty konieczne jest przeprowadzenie kompleksowej diagnostyki, która obejmuje m.in.: wywiad medyczny, który pozwala specjaliście stwierdzić obecność typowych zaburzeń widzenia i badanie dna oka za pomocą wziernika okulistycznego. 

Kataraktę leczymy operacyjnie, obecnie nie ma możliwości powrotu do zdrowia innymi drogami w tym farmakoterapią (choć istnieją na rynku krople, które mogą spowolnić mętnienie soczewki. Jedną z wysoce skutecznych metod usuwania zaćmy jest fakoemulsyfikacja ultradźwiękowa. Podczas tej krótkiej i bezpiecznej procedury lekarz chirurg usuwa zmętniałą soczewkę i w jej miejsce wszczepia nową – sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową. Dzięki kroplom znieczulającym zabieg nie jest bolesny i pozwala choremu odzyskać pełną sprawność wzroku. 

Warto podkreślić, iż wszczepienie sztucznej soczewki może zostać przeprowadzone bez względu na stadium zaawansowania choroby. W Polsce co roku fakoemulsyfikacji poddaje się około ćwierć miliona Pacjentów, to jedna z najpopularniejszych metod leczenia katarakty. Przez 2-3 miesiące po zabiegu należy unikać wysiłku fizycznego, dźwigania ciężarów, unikać tarcia operowanych oczu i ściśle przestrzegać zaleceń lekarza okulisty.

Fakoemulsyfikacja ultradźwiękowa zastąpiła metodę zewnątrztorebkowego usunięcia zaćmy, która jeszcze do niedawna była powszechnie wykonywana. Jeśli jesteś zainteresowany tym zabiegiem zapraszamy do kontaktu ze specjalistami z naszej kliniki Optegra.

FAQ

Co to jest katarakta?

To postępujące mętnienie soczewki oka. Ta choroba okulistyczna może mieć charakter wrodzony lub nabyty i dotyka Pacjentów w różnym wieku. Jeśli chcesz poddać się kompleksowej diagnostyce katarakty, nie zwlekaj i umów się na wizytę w naszej klinice Optegra. Doświadczeni eksperci przeprowadzą odpowiednie badania i dobiorą indywidualnie optymalną metodę leczenia zaćmy, biorąc pod uwagę Twój stan zdrowia oraz potrzeby. 

Czy katarakta jest uleczalna?

Tak, kataraktę można wyleczyć i odzyskać komfort codziennego funkcjonowania. Zaćma jest chorobą oczu, która wymaga leczenia operacyjnego.  Rozsądnym krokiem jest skorzystanie z zabiegu laserowego usunięcia zaćmy, korzystając z pomocy doświadczonych i wykwalifikowanych lekarzy specjalistów.

Czy katarakta jest groźna?

Tak, mimo iż katarakta jest uleczalna, zbagatelizowanie tej choroby degeneracyjnej może skutkować całkowitą utratą wzroku. Jeśli przypuszczasz, iż rozwinęła się u Ciebie zaćma, nie zwlekaj i umów się na konsultację – nasi pomocni i doświadczeni specjaliści zaoferują Ci pełną diagnostykę z użyciem certyfikowanego i nowoczesnego sprzętu medycznego.

Źródła:

https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/chorobyoczu/chorobysoczewki/73341,zacma [dostęp: 14.07.2023 r.]