Grubość rogówki a laserowa korekcja wzroku

2 kwietnia 2021

Położenie rogówki daje wiele możliwości refrakcji. Jest to zewnętrzna część oka i pierwsza warstwa łamiąca układ optyczny oka. Z tego powodu to właśnie rogówkę oka można poddawać modyfikacjom, w celu poprawy widzenia pacjentów. Wszystkie dostępne metody laserowej korekcji wzroku działają na trzech pierwszych warstwach rogówki. Laser, którego zadaniem jest zmiana refrakcji oka, czyli faktyczna korekcja wady wzroku, pracuje na warstwie trzeciej, gdyż jest ona najgrubsza (zwaną istotą właściwą). W zależności od wybranej metody laserowej korekcji wzroku, pierwsza warstwa rogówki, czyli nabłonek, jest odsuwana lub usuwana z wykorzystaniem specjalnego sprzętu. 

Chirurgia refrakcyjna stale się rozwija, co sprawia, że pacjenci mogą wybierać spośród różnych metod laserowej korekcji wzroku. O tym, która z nich będzie najlepiej dopasowana do potrzeb i oczekiwań pacjenta pomaga zdecydować lekarz. Niezwykle istotne są takie aspekty jak wielkość wady oraz stan narządu wzroku. Bardzo ważnym czynnikiem, który warunkuje wybór metody jest grubość rogówki. Jakie są zależności między grubością rogówki a laserową korekcją wzroku? Jakie są alternatywne metody leczenia dla pacjentów, u których stwierdzono cienką rogówkę?

Rola i budowa rogówki oka

Rogówka jest pierwszą warstwą oka, przez którą światło wnika do jego wnętrza. Jej zadaniem jest jednoczesne łamanie i skupianie światła, tak aby tworzyć wyraźny obraz. Rogówka pełni także funkcję ochronną dla wnętrza oka, w którym znajdują się bardziej wrażliwe jego elementy.

Rogówka składa się z kilku warstw. Rozpoczynając od jej zewnętrznej części są to:

• nabłonek przedni, składający się z ok. 6 warstw komórek;
• blaszka graniczna przednia (tzw. błona Bowmana);
• istota właściwa rogówki (zrąb);
• warstwa Duy (odkryta w roku 2013 przez prof. Dua);
• blaszka graniczna tylna (tzw. błona Descemeta);
• nabłonek tylny (śródbłonek komory przedniej).

Rogówka odgrywa bardzo ważną rolę podczas zabiegów, bowiem każda z metod wiąże się z ingerencją właśnie w tej części oka. Cała rogówka ma grubość około 0,5-0,6 mm. Wymiar jej i poszczególnych warstw jest cechą indywidualną każdego człowieka. Dodatkowo wymiary te mogą się zmieniać w miarę upływu lat.

Cienka rogówka a laserowa korekcji wzroku

Jeżeli rogówka pacjenta jest zbyt cienka, a dodatkowo wada wzroku jest duża – wykonanie korekcji wzroku może okazać się niemożliwe. Za cienka rogówka przy laserowej korekcji powoduje, że jej obszar pozostawiony po zdjęciu nabłonka jest zbyt mały, aby dokonać korekcji wady wzroku. Należy pamiętać, że celem działania lasera podczas zabiegu jest modelowanie rogówki. Wiązki lasera podczas operacji spłaszczają rogówkę w przypadku krótkowzroczności lub uwypuklają ją – u pacjentów dalekowzrocznych. Zbyt cienka rogówka przy korekcji laserowej uniemożliwia uzyskanie pożądanego kształtu, korygującego wadę wzroku.

Należy jednak pamiętać, że grubość rogówki w laserowej korekcji wzroku to nie jedyny jej parametr, który jest brany pod uwagę podczas kwalifikacji. Podczas wizyty przed zabiegiem wykonywanych jest szereg różnorodnych badań, które kompleksowo oceniają narząd wzroku. Najważniejszym z nich jest topografia rogówki, która pozwala określić jej grubość i kształt. Nowoczesne metody korekcji wzroku pozwalają wykonywać zabiegi także pacjentom z cienką rogówką. Każdy przypadek wymaga indywidualnej konsultacji u specjalisty.

Za cienka rogówka a laserowa korekcja wzroku. Co dalej?                                       

W przypadku gdy grubość rogówki okaże się niewystarczająca i inne wyniki badań zdyskwalifikują z zabiegu warto rozważyć refrakcyjną wymianę soczewek. Jest to trwający kilkanaście minut, bezbolesny zabieg, przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym, w ramach chirurgii jednego dnia. Oznacza to, że po kilku godzinach od zakończenia procedury medycznej pacjent może wrócić do domu. Polega on na usunięciu naturalnej soczewki pacjenta i wszczepieniu w jej miejsce sztucznej, o mocy dopasowanej do rozmiarów oka. Zazwyczaj każde oko jest operowane oddzielnie, w sugerowanym odstępie 1-2 tygodni.

Jak wybrać soczewki do refrakcyjnej wymiany soczewek?

Przed zabiegiem wspólnie z lekarzem pacjent musi dokonać wyboru soczewek, które zostaną wszczepione. Warto wziąć wtedy pod uwagę takie czynniki jak:

• oczekiwania pacjenta, co do przyszłego widzenia (określić hierarchię odległości widzenia – która jest mniej/bardziej ważna dla pacjenta – dal/bliż);
• tryb życia (w tym poziom aktywności sportowej);
• wiek;
• praca (inne oczekiwania ma sportowiec/kierowca/informatyk).

Zalety refrakcyjnej wymiany soczewek

Przeprowadzenie refrakcyjnej wymiany soczewek to dobra alternatywa dla laserowej korekcji wzroku w przypadku problemów z grubością rogówki. Najważniejsze zalety tego rozwiązania to:

• eliminacja uciążliwej wady wzroku;
• przeciwdziałanie AMD, czyli degeneracji plamki związanej z wiekiem, dzięki odpowiednim filtrom;
• widzenie na każdą odległość o wysokim kontraście*

*Jakość widzenia oraz kontrast zależy od doboru soczewki wewnątrzgałkowej do zabiegu.

Za cienka rogówka przy laserowej korekcji nie musi oznaczać końca marzeń o życiu bez okularów lub soczewek. Konieczne jest wykonanie kompletu badań, które ocenią także inne parametry narządu wzroku.