Czy zaćma starcza to nieunikniony efekt starzenia? Jak opóźnić jej rozwój?

5 kwietnia 2025

Zaćma starcza to choroba oczu, która upośledza codzienne funkcjonowanie. Katarakta sprawia, że wykonywanie prostych dotąd czynności staje się dla Pacjenta wyzwaniem. Najbardziej narażoną grupą są osoby po 70. roku życia. Zastanawiasz się, czy można opóźnić rozwój zaćmy starczej? Sprawdź, co sądzą na ten temat specjaliści w dziedzinie okulistyki. Dowiedz się, na czym polega leczenie zaćmy starczej!

Czym jest zaćma starcza?

Zaćma starcza (łac. cataracta acquisita) rozwija się na skutek naturalnych procesów starzenia organizmu. Wiedz, że z wiekiem soczewka traci elastyczność i zaczyna mętnięć. U osób młodych soczewka jest przezroczysta i elastyczna. Pogrubienie i zmętnienie soczewki oka najczęściej dotyka osób po 60. roku życia, stąd „zaćma starcza”, choć w piśmiennictwie medycznym stosuje się termin „zaćma degeneracyjna”. Miej świadomość, że schorzenie to rozwija się stopniowo, latami możesz nie zauważyć żadnych niepokojących objawów. Stąd wielu chorych zgłasza się do lekarza okulisty z zaćmą nie w początkowym, a zaawansowanym stadium rozwoju, gdy objawy choroby znacznie obniżają ich jakość życia. Jednym z późno rozpoznawanych rodzajów zaćmy starczej jest zaćma korowa, która obejmuje wierzchnie warstwy soczewki oka.

Czy każdy starszy człowiek ma zaćmę? 

Nie. Mimo że jest najczęściej spotykany typ zaćmy, nie każdy senior choruje na kataraktę. Co mówią na ten tematy statystyki? Zaćma starcza rozwija się u około 50% osób w wieku 65-74 lat i u około 70% seniorów powyżej 75. roku życia. Jak już wiesz z poprzedniego akapitu, zaćma pojawia się na skutek naturalnego procesu starzenia się organizmu, który obejmuje wszystkie narządy, w tym narząd wzroku. Nie każda osoba w zaawansowanym wieku ma zaćmę, jednak każdy kolejny rok życia zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia choroby. 

Czy można opóźnić rozwój zaćmy starczej? Krople do oczu

Na rynku dostępne są pewne środki farmakologiczne (pod postacią kropli), które mogą nieco opóźnić rozwój tego schorzenia. Jednak wykazują skuteczność tylko u Pacjentów w początkowym stadium zaćmy starczej. Jeśli choroba już się mocno rozwinęła, leczenie farmakologiczne będzie nieskuteczne. Wiedz, że zaćma ma charakter postępujący i jedyną skuteczną metodą jej leczenia jest operacja. W przypadku zaćmy starczej tylko zabieg zapewni Ci poprawę ostrości widzenia. Pamiętaj, że zbagatelizowanie choroby sprawi, że soczewka będzie dalej mętnieć, co grozi całkowitą utratą wzroku.

Jakie są objawy zaćmy starczej? Zaburzenia widzenia

Jakie są pierwsze objawy zaćmy starczej? Początkowo choroba może przypominać postępującą krótkowzroczność lub nadwzroczność (chory coraz częściej sięga po okulary korekcyjne, ale mimo to nie odczuwa poprawy w kontekście komfortu widzenia). 

• zaburzenia widzenia (rozmazywanie obrazu, postrzeganie światła jako oślepiającego),
• trudności w rozróżnianiu barw (osoby z zaćmą widzą bardziej wyblakłe kolory),
• trudności z widzeniem w nocy,
• podwójne widzenie,
• zwiększona wrażliwość na światło.

Diagnostyka zaćmy starczej – te badania wykryją zmętnienia soczewki

Lekarz okulista przeprowadza dokładne badania wzroku, w tym dokonuje oceny ostrości wzroku i pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego. Dodatkowo podczas procesu diagnostycznego specjalista wykonuje również badanie dna oka i ocenę soczewki oka. Badania te nie są bolesne ani długotrwałe. Nie musisz też specjalnie się do nich przygotowywać.

Leczenie zaćmy starczej – operacja usunięcia zmętniałej soczewki

Fakoemulsyfikacja ultradźwiękowa to zabieg przeprowadzamy przez wykwalifikowanego lekarza chirurga. Cała procedura trwa nie dłużej niż pół godziny, na czym polega? Najpierw lekarz  znieczula miejscowo gałkę oczną, a następnie dokonuje niewielkie nacięcie na rogówce (około 2,2 mm),  rozdrabnia i usuwa soczewkę objętą zaćmą. W kolejnym kroku wszczepia w miejsce usuniętej soczewki sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową. Jako że powstałe nacięcie goi się samoistnie, nie trzeba zakładać szwów.  To bezpieczna procedura, która nie wymaga pobytu w szpitalu i pozwala na szybki powrót do domu (jeszcze w dniu zabiegu). Operacja usunięcia zaćmy starczej to zabieg tzw. chirurgii jednego dnia. Pamiętaj, że po zabiegu musisz pojawić się na regularnych wizytach kontrolnych w wyznaczonym przez lekarza terminie.  

 Przeciwwskazania do operacji usunięcia zaćmy starczej 

Do czynników wykluczających możliwość wykonania u Ciebie operacji zaćmy zalicza się m.in.:

• zły ogólny stan zdrowia,
• stan zapalny oka, 
• nieuregulowana cukrzyca,
• zaostrzona alergia,
• stożek rogówki,
• epilepsja,
• jaskra,
• zaburzenia krzepliwości krwi,
• świeżo przebyty udar lub zawał serca.

Jeśli chcesz poznać kompletną listę przeciwwskazań zabiegowych, udaj się do lekarza okulisty. Pamiętaj, jeśli odczuwasz dyskomfort związany z widzeniem, nie lekceważ żadnych niepokojących objawów ocznych i skonsultuj je ze specjalistą. 

FAQ

Źródła:

[dostęp: 12.02.2025 r.] https://podyplomie.pl/medycyna/34900,zacma-starcza?srsltid=AfmBOoqIPLcfEhDFgs0LdPZw-6cAe2WgpVWBv1nO8nq8sY7k7jMFoias