Co to jest retinopatia surowicza i jak ją leczyć?

W przebiegu centralnej retinopatii surowiczej dochodzi do idiopatycznego surowiczego odwarstwienia siatkówki w okolicy plamki żółtej objawiającego się czasowym pogorszeniem ostrości widzenia. Choroba dotyka przede wszystkim mężczyzn w młodym i średnim wieku, a jej przyczyny nie są do końca poznane. Dowiedz się, jak leczy się centralną surowiczą choroidopatię.

Retinopatia surowicza – przyczyny

Centralna retinopatia surowicza (ang. central serous chorioretinopathy, CSR, CSCR) jest jedną z najczęściej występujących postaci makulopatii (czyli choroby dotyczącej plamki) w grupie pacjentów między 30. a 50. rokiem życia. Choroba polega na rozwarstwieniu siatkówki w obszarze plamki żółtej, co prowadzi do gromadzenia się płynu podsiatkówkowego. W zdecydowanej większości przypadków dotyka ona mężczyzn.

CSCR może być idiopatyczna lub towarzyszy innym chorobom lub stanom.Bezpośrednią przyczyną CSR jest zwiększona przepuszczalności naczyń i wzrost ciśnienia hydrostatycznego w przestrzeni okołonaczyniowej naczyniówki. Do tego typu zmian mogą prowadzić m.in.:

• przewlekły stres,
• nadciśnienie tętnicze,
• nadużywanie alkoholu,
• stosowanie niektórych leków, np. kortykosteroidów, środków uspokajających czy antydepresyjnych,
• zakażenie bakterią Helicobacter pylori,
• choroby autoimmunologiczne, m.in. toczeń rumieniowaty układowy.

Objawy i diagnostyka centralnej surowiczej choroidopatii

Najczęściej występującym objawem retinopatii surowiczej jest nagłe obniżenie ostrości wzroku w jednym oku. Pojawiają się również: mroczki w polu widzenia (tzw. mroczek centralny to szara plama umiejscowiona w centralnym punkcie widzenia), zamglenia oraz zmiana wielkości (mikropsja) i kształtu (metamorfopsje) obserwowanych obiektów. Widziane obrazy mogą mieć też mniej nasycone kolory.

Podstawą diagnostyki CSR jest badanie oftalmoskopowe dna oka (lekarz może dostrzec odwarstwienie siatkówki sensorycznej w okolicy plamki). Wykonuje się także optyczną koherentną tomografię (ang. optical coherence tomography, OCT). Badanie jest nieinwazyjne i umożliwia m.in. zmierzenie grubości siatkówki oraz uwidocznienie obrzęku czy ognisk surowiczego odwarstwienia siatkówki i uszkodzenia nabłonka barwnikowego. W chorobowo zmienionym miejscu widać pustą przestrzeń między siatkówką neurosensoryczną a nabłonkiem barwnikowym. Niekiedy przeprowadza się również angiografię fluoresceinową (ang. fundus autofluorescence, FAF), polegającą na wykonaniu serii fotografii dna oka po dożylnym podaniu środka cieniującego. Dzięki niej możliwe jest znalezienie uszkodzeń naczyń, które można potem leczyć metodami laserowymi.

Retinopatia surowicza – leczenie

Centralna surowicza choroidopatia ma tendencję do samoistnego ustępowania. Objawy choroby mogą jednak utrzymywać się przez długi czas i znacznie utrudniać normalne funkcjonowanie, dlatego też obecnie standardy leczenia zakładają wdrożenie leczenia. Najczęściej stosuje się 3–4 miesięczną obserwację, a w przypadku braku poprawy, wprowadza jedną z dostępnych form terapii.

Jedną z nowocześniejszych metod leczenia CSR jest laseroterapia przeprowadzana bezpośrednio na uwidocznione w angiografii fluoresceinowej miejsce przecieku. W leczeniu może zostać także zastosowana terapia anty-VEGF, czyli iniekcje śródoczne (doszklistkowe) specjalistycznych preparatów leczniczych.